مهایات (افراز منافع)

نوشته دکتر محمد جعفر جعفری لنگرودی   رسم نویسندگان قانون مدنی و قانون امور حسبی این است که از تقسیم اعیان اموال بحث کنند در حالی که بحث افراز اختصاص به اعیان ندارد و دو بحث جالب دیگر در مورد افراز در گوشه و کنار کتابهای حقوقی به این شرح به نظر می ­رسید: الف ـ افراز منافع خواه منافع قنوات و انهار و چشمه­ سارها باشد خواه منافع مستغلات دیگر مانند گرمابه و خانه و بستان و غیره. ب ـ افراز دیون بین بستانکاران. ما در این مقاله «افراز منافع» را مورد مطالعه قرار می­ دهیم و افراز دیون...

سید مصطفی عدل

سید مصطفی عدل، ملقب به منصورالسلطنه، سالها در وزارت عدلیه، وزارت خارجه و دادگستری نوین، خدماتی ارزنده به كشور كرد. او از نخستین استادان مدرسه عالی حقوق بود و در سال 1320 (ش.) به ریاست  دانشکده حقوق تهران برگزیده شد. كتاب «حقوق مدنی» او جزو اولین كتابهای حقوقی و مدنی چاپ شده در كشور است. سید مصطفی عدل، سالها ریاست اداره تهیه و تدوین و تنقیح قوانین دادگستری را از بدو برقراری نظم قضایی دادگستری نوین بر عهده داشت. سید مصطفی عدل، فرزند حاج سید میرزا ابراهیم ركن العداله و نوه دختری میرزا احمد مجتهد، در سال 1258 (ش.) در...

از سوی دیوان عالی کشور یک رأی وحدت رویه در خصوص مهریه صادر شد

با نظر اکثریت قضات هیأت عمومی دیوان عالی کشور، دادگاه عمومی و حقوقی به عنوان مرجع صالح برای رسیدگی به دعوی زوجه به خواسته الزام به تنظیم سند رسمی مال غیرمنقول موضوع مهریه به طرفیت ثالث (غیرزوج) تعیین شد. به نقل از روابط عمومی دیوان عالی کشور، جلسه هیأت عمومی با حضورحجت الاسلام والمسلمین سید احمد مرتضوی مقدم رئیس دیون عالی کشور و قضات عالی رتبه دیوان عالی کشور، برگزار شد. رئیس دیوان عالی کشور در نطق پیش از دستور این جلسه، ضمن تبریک ولادت باسعادت منجی عالم بشریت امام عصر (عج) اظهار کرد: از خداوند متعال تقاضا دارم همه...

فرهنگ حقوقی / 6

ممنوعیت مسدود کردن اسناد هویتی

شماره نظریه : 1166/1401/7 شماره پرونده: 1166-3/1-1401ح تاریخ نظریه:1401/10/28   استعلام: در نظریه مشورتی شماره 7/1400/459 مورخ 20/5/1400 صادره از آن اداره کل اعلام شده است که ممنوع‌الخدمات کردن محکوم‌علیه مالی (مسدود کردن کد ملی) به استناد بند «ح» ماده 18 دستور‌العمل ساماندهی و تسریع در اجرای احکام مدنی امکان‌پذیر نیست و این مقرره صرفاً در مقام بیان وظایف مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه و ایجاد ظرفیت لازم جهت اعمال مواد 17 و 18 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394 است با توجه به این نظریه، آیا دادیار اجرای احکام کیفری می‌تواند به منظور دسترسی به محکوم‌علیه...

وصی کیست؟

اگر وکیلی دارای شماره پروانه وکالت است و وصی هست و خودش باید به عین وصیت عمل می‌کرده ولی بخش کوچکی را عمل و بخش بزرگ آن را عمل نکرده و در عین اینکه چون وصیت نامه محضری از طرف مرحوم داشته خود را مقید به پاسخ دادن به وراث نمی‌داند آیا وکالتش باطل نمی شود. با اطلاعاتی که من وراث از مجموعه خیریه‌ای که ایشان با آنجا عهد کرده بوده املاکی به آنها هبه کند کسب کردم ایشان املاکی را ابتدا با خیریه صلح می‌کنند ولی مجموعه خیریه ملک‌ها را احاله کردند و درخواست وجه نقد و یا التزام...

دانشنامه حقوق/ 6

در لغت به معنای بخشیدن، دادن و بخشش است. و در اصطلاح، بذل اباحه مال است از سوی مالک آن مال به دیگری و ضوابط تبرّعات در آن جاری  می شود. ماده 1139ق.م. مقرر می‌دارد:«طلاق مخصوص عقد دائم است و زن منقطعه به انقضاء مدت يا بذل آن از طرف شوهر از زوجيت خارج می شود.» بذل در موارد دیگر نیز کاربرد دارد از جمله در موارد زیر: بذل مال به معنای اباحه مال، دادن مال است. بذل مدت به معنی بخشیدن زمان باقی‌مانده که غالباً در مورد نکاح منقطع به کار می‌رود. بذل یمین ساقط کردن قسم از سوی...

رأی وحدت‌ رویه شماره ۸۲۷ ـ ۱۴۰۱/۹/۲۹ هیأت‌ عمومی دیوان ‌عالی ‌کشور

رأی وحدت‌ رویه شماره ۸۲۷ ـ ۱۴۰۱/۹/۲۹ هیأت‌ عمومی دیوان ‌عالی ‌کشور   هرچند «شورای اسلامی شهر» نهادی مستقل و دارای وظایف و اختیاراتی فراتر از امور مربوط به «شهرداری» است، اما با توجه به اینکه مطابق ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورا‌های اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵ با اصلاحات بعدی و نیز برخی مقررات دیگر، اتخاذ تصمیم در موارد مهمی از امور مربوط به «شهرداری» بر عهده این شورا است (همانند مواردی که به موجب ماده ۴۵ قانون شهرداری مصوب ۱۳۳۴ بر عهده انجمن شهر سابق بود)،  بنابراین مصوبات موردی (غیرعام‌الشمول) شورای اسلامی شهر در...

دكتر عيسی صديق

دكتر عیسی صدیق، ملقب به صدیق اعلم، یكی از نامداران فرهنگی صده اخیر تاریخ فرهنگ ایران و بانی بسیاری از رخدادهای تاریخی و فرهنگی این سرزمین به شمار می‌آید. او از مدرسان مدرسه عالی حقوق بود. دكتر صدیق در سال 1273 (ش) در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه‌های ادب و كمالیه و دوره متوسطه را در دارالفنون تهران به پایان رساند. در سال 1290 (ش.) به فرانسه رفت و تا سال 1297 (ش.) دوره دانشسرای ورسای را گذراند و از دانشگاه پاریس، دانشنامه لیسانس در رشته ریاضی گرفت. آنگاه مدتی نیز در دانشگاه كمبریج انگلیس به...

ميرزا جوادخان عامری

میرزا جوادخان عامری، فرزند میرزا ابوالحسن خان معین الممالك، یكی از چهره‌های نامدار و تاریخی نظام آموزش عالی حقوق و عدلیه نوین ایران است. او یكی از استادان اولیه مدرسه عالی حقوق بود و در زمان ریاست دکتر فرانسیس آدولف پرنی معروف به موسیو پرنی، معاونت مدرسه را بر عهده داشت. جواد خان عامری در سال 1268 و یا به قولی 1270 (ش.) در سمنان به دنیا آمد. خانواده او اهل علم و كتاب بودند و تحصیلات ابتدایی جوادخان از پنج سالگی شروع شد و در همان شهر به اتمام رسید. آنگاه به همراه مادر رهسپار تهران شد و دوره...